Leert goede schrijvers de laatste 20%

Het raadsel van de blogs met de vetgedrukte woorden

vetgedrukte woorden: meisje zegt: not if you're boldVreemd.
Die vetgedrukte woorden.

Ze duiken op in een bepaald type blogs. Van dezelfde schrijvers die – mag ik het zeggen? – houden van bulletpoints. Op hun homepage. Héél veel bullet points.

Ergens in Nederland zit een blogdocent die het aanraadt in al zijn cursussen: zet vet wat belangrijk is.

Want lezers scannen je tekst, ze lezen niet.
Dus help ze.

En daarom zitten we nu met die rare opmaak

vetgedrukte woorden
Veel woorden vet zetten bevordert dat je lezer gaat scannen

Ik snap die redenering niet.
Ja, wel dat je je lezers moet helpen.
Maar niet dat het helpt om zoveel woorden vet te zetten.

Want het beeld wordt chaotisch

Je gunt je lezer geen rust.
En dus springt zijn oog naar wat het meest opvalt: de dikgedrukte woorden.

In plaats van dat je hem helpt, zorg je er juist voor dat hij gaat scannen.

‘Maar zelfs meneer Nielsen en Norman zeggen dat het moet’

Klopt. In 1997 al. Deze uitvinders van de term User Experience (UX, of gebruiksvriendelijkheid) lieten toen zien dat bolletjesopsommingen het duidelijkst zijn, voor scannende lezers. Als voorbeeld namen ze een tekst over de toeristische hoogtepunten van Nebraska. En ja, Nielsen zegt in diezelfde post óók dat highlighted keywords helpen bij het scannen.

Maar

Niks bestaat in isolatie.

Jij en ik, wij schrijven geen overzicht van de trekpleisters van Nebraska. In een geïsoleerde alinea, in een laboratorium-opzet.

En we wíllen helemaal niet dat onze lezers scannen. We willen dat ze gewoon lézen. Woord voor woord. Op hun gemak.

Hoe doen we dat?

We schrijven zó dat ze zo lang mogelijk over ons blog willen doen. Hoe – daar gaat de rest van deze website over.

Maar voor nu, voor de bladspiegel betekent dat: geen afleiding. Rust.

Niks vetgedrukt.

Een woordje cursief, misschien. Als het nodig is. Of een accentje op een klinker.

Meer niet.

Rust.

Rust.

Rust.

 

 

Lees ook: Het mysterie van de bulletpoints (en wat je dan wel op je homepage moet zetten)

tips voor beter bloggen

(Zet je VPN uit als de knop niet werkt).

Over Kitty Kilian

Kitty Kilian

Schreef voor NRC, gaf les aan vakopleidingen Journalistiek. Sinds 2011 docent copywriting | De Blogacademie. Delicate as a hand grenade.

Cursussen:
Blogbasics (beginners)
Blogpro (professionals)
Karakter & Dialoog (fictie)
Little Black Dress (strakke huisstijl)

49 comments

  • Als dyslect heb ik enorm last van al die vetgedrukte dingen. Alsof alles niet al voldoende danst op een scherm!

    Dank ook voor al je andere blogs.
    Leer heel veel. Jippie!

    • O, fijn om te horen, Reine. Dat is een extra argument tegen.
      Heb je ook last van schuingedrukte woorden?
      Helpt het als de regels smal zijn?
      Wat helpt jou allemaal? Ik wil het graag weten.

      • Voor mij helpen de regelafstand (minimaal 1,5) en de korte alinea’s erg fijn. Schuin heb ik minder last van dan vet of onderstreept. Als het maar niet te veel is. Een woord in een alinea bv.
        Het zal vast weer verschillen per dyslect hoor maar voor mij lezen jouw teksten in ieder geval erg fijn. Ik voel me erg geïnspireerd. Terwijl schrijven mij altijd toch wel spanning geeft heb ik nu zin om mijn website weer aan te pakken. Dank!

        • Dank je. De dingen die jij noemt maken lezen voor iederéén makkelijker! Mij helpen grotere letters ook. Hoe groter, hoe fijner.

          Vroeger schreef ik met idioot veel witruimte. Daarvan hoorde ik ook dat dyslectici dat makkelijker lezen vonden.

  • Een uitgever zei ooit tegen me:”Geen vetgedrukte woorden. Je tekst is geen krentenbol”.

    Deze associatie is voor altijd. Ik vrees dat je nu noot meer onbevangen naar vetgedrukte woorden kan kijken.

    Mooi blog weer Kitty ??

  • Vet-gezette woorden zijn handig voor Hulppagina’s.
    In 1996 gebruikte ik de b-tag, die woorden vet zet, voor de website van XS4ALL. Ik heb ‘m net uit het stof gehaald voor Kees Tezselszky en inderdaad: commando’s, belangrijke server-namen, àlles wat je exàct zo moet invullen: vet.
    Maar in een bericht —het woord ‘blog-post’ bestond destijds nog niet— over het opheffen van het tijdschrift Hack-tic staat geen enkel woord vet. Ja, OK: de tussenkopjes.

    Je zou als webmaster in die tijd ook wel gek geweest zijn: het was al genoeg werk om al die b- of strong-tags te typen in de Hulppagina’s ;)

    Is het overmatig gebruik van de b-tag misschien ontstaan met de WYSIWYG-editors? Hup, klik, vet? Uiteraard, in combinatie met Jakob Nielsen en z’n ontdekking dat mensen scannend lezen.
    Maar wàt lezen mensen scannend? Hulppagina’s. Die ze alléén lezen om hun modem aan de praat te krijgen. Niet omdat ze op zoek zijn naar een fijn verhaal.

    M.a.w: het ligt aan het doel van de tekst.
    In een router-support-pagina mogen noodzakelijke stappen best vet of in een lijst staan.

    Maar ik neem aan, dat mensen die dergelijke pagina’s schrijven, geen blog-academie volgen. Al zou het ook dáár geen kwaad kunnen ;)

    • Je hebt wel gelijk. Het ligt aan het doel van de tekst – die vetgedrukte woorden staan vaker op homepages en verkooppagina’s. Maar ook daar vind ik het, als lezer, betuttelend en ergert het me.

      Jij beschrijft dat je het gebruikt als instrument – om aan te geven wat mensen absoluut identiek moeten overnemen, qua instellingen. Dan vind ik het totaal acceptabel. Dan heeft het nut.

      • Dank je Kitty!
        En relativerend: ‘t is in de verleden tijd hè.
        Ik liep destijds bij een 1egraads sterfgeval een afkeer op van wat het web geworden was: marketing, commercie, ‘branding’, klikbait — en ging op zoek naar zinvoller werk.

        Maar ondertussen blijft lees-verhinderende beeldschermtypografie me natuurlijk wèl opvallen, dus fijn dat je er aandacht aan besteedt.

        Wat mij zèlf meer stoort weet ik niet eens.. Zinnen als “gaan machtiger worden…” of “realtime-personalisatie wordt toegevoegd.” Aarg. Kan iemand z’n typografie nog zo perfect beheersen, ik weet dat ik op de verkeerde site terechtgekomen ben.

  • Mag ik als gewoon lezer even iets zeggen…
    Ik schrijf geen blogs, ik heb geen website, ik lees alleen…
    Ik wil wel blogs schrijven hoor maar ik heb geen artikelen te verkopen en geen diensten te verlenen, dus ik lees..

    Bold, alleen de kopjes, dan weet ik waar t over gaat.
    Bold in de zin geeft mij aan dat de rest van de zin onbelangrijk is, dus lees ik de zin niet. Als de bold woorden mij niet genoeg informatie geven moet ik alsnog de hele zin lezen en dat maakt mij weer boos, dat doe ik dus niet.
    Als je bold in een zin wilt gebruiken, zorg er dan voor dat ik met die bold woorden genoeg informatie heb! Ik ben namelijk helemaal geen luie lezer, ik lees graag, maar als een blogger mij zo vertelt dat niet alles belangrijk is, spendeer ik mijn tijd liever aan wat wel belangrijk is en dat had hij/zij dan ook beter kunnen doen… met de rest van de tekst, bedoel ik.

    • ‘Bold in de zin geeft mij aan dat de rest van de zin onbelangrijk is, dus lees ik de zin niet.’> Precies. Dat is het effect dat ik bedoel.
      Natuurlijk mag je wat zeggen ?

  • Ik realiseer me dat ik die bulletlijstjes vaak oversla. En in mijn eigen teksten gebruik ik ze ook zo: dat je ze kan overslaan. Dat slaat dus nergens op. Kan ik ze net zo goed reduceren tot 1 goed punt.
    Vette woorden of zinnen in een tekst zijn lelijk. Functioneel of niet: ik klik weg. Behalve in mail, dan is het fijn want sneller gescand.
    Zo zie ik maar weer. Heeft je blog me wederom laten nadenken hoe ik dat eigenlijk doe. Beetje jammer dat ik nu een berg huiswerk heb aan al die bulletlijstjes her en der op mijn website ;-)

  • Ik vind het al lastiger lezen als letters met schreven worden gebruikt. Vet gebruik ik alleen voor links die ik belangrijk vind. Minder belangrijke links maak ik dus niet vet.

  • Bulletpoints en vetgedrukt, het heeft meestal niets met design te maken, maar met gemakzucht. Of omdat iedereen het doet. Maar ja, dan ga je op in de massa.

  • Ik zou juist wel willen dat schrijvers wat meer rekening hielden met UX. Soms vind ik het namelijk verrekte lastig om te ontdekken waar de tekst over gaat, wat het belangrijkst is, en wat je er mee kan.

    Bij een echt goede UX schrijver heb je niet eens door wat ie doet, het leest gewoon prettig. Dat overmatig gebruik van bold en bulletpoints heeft daar niets mee te maken.

    Overigens stikt jouw site van ‘UX regeltjes’, óók dit blog. Je kopjes, de witruimtes, de kleur en tekst van je knoppen, waar je de nadruk op legt en waar niet.

    En dus bereik je er precies mee wat je wilt: dat wij je allemaal volgen. En dat bedoel ik alleen maar positief ?.

    • Alinea 1 en 2: eens.
      Het woordje dus in de 4e alinea is fragenswürdig.

      UX is een voorwaarde, geen oorzaak.

      Maar zelf kun jij ook een lekker staaltje uxen, weet ik uit ervaring ;-)

        • Nou, ik bedoel: UX is niet de reden dat je iemand leest. Gebruiksvriendelijkhwid moet in orde zijn. Maar daarna komt nog de inhoud. Oh well, ik ben aan het mierenneuken.

  • Wat een goeie tip! want ik heb inderdaad ooit geleerd om vetgedrukt te gebruiken dus deed ik dat.

    En stop ik daar per direct mee :-)

    Dankjewel!

  • Het hangt een beetje van het soort tekst af, vind ik. In sommige teksten is het wel op zijn plek en sommige mensen vinden het juist fijner, omdat ze willen scannen ipv lezen. Ik scan een tekst vaak om te kijken of ik hem ook daadwerkelijk wil gaan lezen.
    Zo merk ik weer vaak dat als ik cursieve woorden zie, ik gelijk ga kijken of ze een cursus bij jou hebben gevolgd ;-)

    • Ja, precies, als je niet weet of een tekst de moeite is scroll je even. En natuurlijk zijn tussenkopjes dan handig.
      Cursiveren doen wel meer mensen, hoor ;-)

      • Tussenkoppen zijn natuurlijk vet. Dat is omdat de lezer wel degelijk scant. Als je kopjes gebruikt is het uiteraard onzin om in de bodytekst ook nog vet te gebruiken. Dat ben ik helemaal met je eens. Het ziet er niet uit en leest lastig. Maar of er trainers zijn die dat verkondigen? Dat betwijfel ik. Ik ken er nogal wat en geef zelf meer dan 50 schrijftrainingen per jaar. Ik heb het nooit gezegd.

        • Ik maakte een flauwe grap, maar het komt érgens vandaan. Net als die homepages met: ‘Herken je dit?’ En dan een rij bullet points. Ik weet natuurlijk niet van waar het komt.

          Lezers scannen (scrollen) als ze nog niet zeker weten of een stuk de moeite waard is. Maar blogs van mensen die ik volg scan ik nooit. Of goed geschreven blogs, die snel tot de kern komen.

          Dus ik denk dat dat scannen ook weleens wordt overdreven.

  • Fijn hoor, een goeroe annex blogjuf die ons leert dat vet niet nodig is en dat een rustige bladspiegel OK is. Ik kijk nu al uit naar de invloed die dit gaat hebben op bloggend Nederland.

  • Als lezer wil ik ook graag gewoon een goede tekst met zo weinig mogelijk poespas. Laat mij maar lekker lezen.

  • Hear hear! Vet goed. (Of had je met jezelf afgesproken dat de eerste die deze woordgrap maakt, geblokkeerd wordt? ;-) )

  • Wat fijn om dit te lezen. Ik stoor me al tijden aan die vette woorden. En als kuddedier vind ik het heerlijk om een medestander te hebben.
    Tja. We doen elkaar de hele tijd na hè? Een goeroe roept iets, anderen gaan het dan doen, en wij onwetenden doen het dan ook maar. Want zo moet het blijkbaar.
    Net als al die websites die in hun menu een optie ‘gratis’ zetten (waar dan een onbenullig e-book achter zit als je je mailadres weggeeft). Daaraan herken je dat ze op zo’n bootcamp geweest zijn.
    Nou ja. Fijn dat ik even stoom mocht afblazen. Nu maar weer genieten van de tuin. Goed weekend, Kitty!

    • Gratis heb ik ook nog in mijn navbar gehad ;-) Maar die vetgedrukte woorden verstoren echt je leesbeeld. Of hoe heet dat? Je leesrust. Ik vind het ook zo betuttelend.

      • Ik krijg ook een nieuwsbrief van iemand die elke eerste 2 of 3 woorden van een alinea vet zet. Dat begrijp ik nog minder. Dient geen doel, verstoort evengoed.

        Leesrust.

        Mooi woord.
        Wanneer ga je poëzie schrijven?

        • Ik schrijf weleens poëzie. Maar eigenlijk is er niet zo veel onderscheid tussen proza en poëzie. Poëten breken hun regels gewoon raar af ;-)

Leert goede schrijvers de laatste 20%
google-site-verification: google3d8706b2d2bb5ca6.html