Leert goede schrijvers de laatste 20%

Tekst zoeken in Amerika

Beste lezer,

Aan deze post gaan we geen eisen stellen. Jij niet, en ik niet. Afgesproken?

Die flauwekul van dat writer’s block moet nou maar eens voorbij zijn. Maar voor alle zekerheid: geen verwachtingen.

Geen overkoepelend thema.
Geen through line.
Ik begin gewoon ergens.

Ik was in Amerika, de afgelopen 18 dagen

Politiek gezien viel het niet mee. De ijskasten waren nóg groter geworden. Op de parkeerplaats voor supermarkt Kroger stonden uitsluitend SUV’s. De republikeinen hebben de Amerikaanse vlag geannexeerd als symbool. Om te laten zien dat je een liberal bent moet je een Black lives matter-bord in je voortuin zetten.

Mijn liberale vrienden maken zich grote zorgen over de polarisatie, terwijl ze in hun hot tub stappen. Niemand begon over het klimaat, stikstof, de biodiversiteit enzovoorts. Mijn enkele vliegreis zag er opeens ook een stuk onbeduidender uit, op de overbelaste vliegvelden waar ik rondliep.

reclametekst greenwashing vliegen
Onbeschaamde greenwashing op vliegveld Los Angeles. Delta: ‘Travel can change the world. For good.’

Qua tekst was het geweldig

Ik weet niet waarom andere mensen op reis gaan. Voor het eten? Voor de zonsondergangen? De ontmoetingen?

Ik weet niet eens waarom ik zélf op reis ga. Ik doe het ook niet vaak. Het is een gedoe. Ik word zenuwachtig van metrosystemen die ik niet ken, ik slaap slecht als ik een trein moet halen en pinautomaten willen mijn kaart nooit accepteren.

Maar wat ik wel weet, is dat ik op reis altijd zoek naar goede teksten. Net als thuis dus, eigenlijk.

En ik kom ze óveral tegen.

vrolijke tekst in amerika
‘Smile, beautiful! That ís your name, right?’

Een hartverwarmend kaartje bij de kassa van een koffietentje in San Francisco. Het citaat zou uit een film kunnen komen, maar ik gok dat het origineel is.

copywriting dakloze san francisco
‘Is compassion really dead? Begging sucks. Anything helps.’

Dit bord heeft een dakloze achtergelaten, ook in San Francisco. Het is een prachtig staaltje copywriting.

Allereerst speelt hij of zij op je geweten:

‘Is compassion really dead?’

Bam! Met de deur in huis.

De vraag is tegelijk bijbels en politiek. En het is een hartenkreet van de schrijver. (Dakloosheid is geëxplodeerd sinds covid. Er staan zelfs tentjes in de middenberm van grote wegen, in Californië).

Dan schrijft hij een tweede hartenkreet:

‘Begging really sucks.’

Hij vraagt je om je in hem te verplaatsen: hij zit daar niet voor de lol, met dat bord.

Nee, natuurlijk niet. Je bent je zaak kwijt, of je baan, en je huis, je moet bedelen om te kunnen eten, en dan loopt iedereen je voorbij alsof je een crimineel bent.

Zijn call to action (=vraag je lezer om nu, direct, iets specifieks te doen) is:

‘Anything helps.’

Oftewel: je hoeft me geen 100 dollar te geven, ééntje is ook goed. Zo verlaagt hij je drempel om te geven, net als jij denkt: ‘Al die daklozen, man, man, wat maakt het nog uit of ik iets geef? Het probleem is niet te overzien, zo groot.’

Hij schildert er een smiley bij. Bij voorbaat dank, betekent die. En: sorry dat ik je lastig val.

Echt, zulke goede teksten zie je niet vaak

Daarbij vergeleken steekt commerciële reclame schril af. Welke neuspeuteraar in Denver, bijvoorbeeld, bedacht dit eufemisme voor schoonmakers?

slechte tekst in amerika
Schoonmaker = ambassador

En zou het echt nog werken, de angst van jonge ouders aanwakkeren?

hopeloze reclame tekst in amerika
‘You sure I’m in the right car seat?’

Whatsapp probeert je ook bang te maken, maar dan met humor:

slechte reclame tekst van whatsapp
‘Almost secure isn’t a thing.’

Net als almost pregnant, denk je meteen. Lekker origineel.

Maar belangrijker: goede copy beantwoordt een vraag die een lezer zichzelf stelt. En welke lezer denkt er nou: ‘Oh, well, Whatsapp is probably ráther secure’?

Niemand. Wie zich in online privacy verdiept, weet alláng dat je Whatsapp (en alles van Zuckerberg) moet mijden. Die zit op Signal.

Nee, vaak zijn kleine bedrijven creatiever

Een restaurantje bij de haven van San Francisco, dat zich Duits voordoet, bedacht deze grap:

leuke copy in san francisco
‘More like it used to be than it ever was.’

Een kunstenaar schilderde een nonsensboodschap op een muur:

kunst in dan francisco
‘Listen to this wall.’

Afijn. Ik zag ook goede reclame:

goede reclametekst in san francisco
‘Startop where you can actually afford to start up.’

Dit billboard stond in San Francisco, waar de huizenprijzen nu het hoogst zijn van heel Amerika, op New York na. Dus inderdaad, een startup kun je beter ergens anders vestigen. Desnoods in Ohio.

En dan de boekwinkels

Ik bezoek nooit toeristische attracties. Ik stap niet in een rondvaartboot, of in een sightseeing-bus. Ik loop gewoon een beetje rond. Soms ga ik naar een museum, of naar een botanische tuin. Ik loop een kerk in om een kaarsje op te steken. Kortom: ik doe precies waar ik zin in heb.

En ik heb altijd zin in een boekhandel. Liefst een tweedehands boekhandel. De leukste twee die ik deze reis vond waren in Denver en in San Francisco.

the book is a portable university
‘The book is still the finest portable university known to man.’

Capitol Hill Books (300 E Colfax Ave, Denver) heeft een fantastische selectie, schappelijk geprijsd. Hun historische afdeling is top. Ik kocht er het dagboek van Mary Boykin Chestnut, een geestige en intelligente dame uit de Zuidelijke, geconfedereerde high society. Ze schrijft zowel over de burgeroorlog (1860-1865) als over iedereen die ze tegenkomt:

Miss Lane has eleven suitors. One is described as likely to win, but he is too heavily weighted; he has been married before and goes about with children, and he has two mothers. There are limits! Two mothers-in-law!!

anarchistische boekwinkel san francisco
Bound together, Haight street, San Francisco

In de anarchistische boekwinkel op 1369 Haight street (San Francisco) vond ik Mark Twain’s satirische geschriften over het oude testament. Uit Adams dagboek:

Saturday. The new creature eats too much fruit. We are going to run short, most likely. ‘We’ again – that is its word; mine too, now, from hearing it so much. Good deal of fog this morning. I do not go out in the fog myself. The new creature does. It goes out in all weathers. And talks. It used to be so pleasant and quiet here.

Vanuit dat kleine boekwinkeltje doneren klanten boeken aan gevangenissen in de hele VS. De vrijwilligers die er werken zorgen dat gevangenen de boeken krijgen waarom ze vragen. Al jarenlang. Alleen paperbacks, want ja, we weten allemaal dat school shootings zo dodelijk zijn vanwege de vele hardcovers die circuleren in de VS.

Maar ik check vooral alle boeken over schrijven

want die zijn in Nederland moeilijk te vinden. Er ligt een stapeltje in Toledo, Ohio, dat binnenkort in iemands koffer mee naar Nederland komt. En in Los Angeles vond ik er nog een paar. Samen met allerlei boeken die ik ook thuis had kunnen kopen, maar die ik toch niet kon laten liggen.

te veel boeken
Schrijfboeken en nog wat

Je snapt het al: op de terugreis had ik een grotere koffer nodig.

tips voor beter bloggen

(Zet je VPN uit als de knop niet werkt).

Over Kitty Kilian

Kitty Kilian

Schreef voor NRC, gaf les aan vakopleidingen Journalistiek. Sinds 2011 docent copywriting | De Blogacademie. Delicate as a hand grenade.

Cursussen:
Blogbasics (beginners)
Blogpro (professionals)
Karakter & Dialoog (fictie)
Little Black Dress (strakke huisstijl)

31 comments

  • Ik krijg hier zin in reizen van!

    Ik heb toevallig net het boek “The Secret Knowledge of Water” uit van Craig Childs. Daarin beschrijft hij het woestijnlandschap in zuidwest Amerika. Zo’n andere wereld. Je filmpje doet me eraan denken.

  • – COPYWRITING IN AMERICA-

    Ja, Kitty, die tekst van die dakloze is heel goede copywriting. Bovendien doet zijn lettertype denken aan de stijl van de Hippies uit de jaren 60/70.
    Dat zorgt ook al voor enige welwillendheid…
    Dat je zo ver moet reizen, om een goed staaltje copywriting te ontmoeten ;-)

    Mijn alternatieve teksten, die ik zo eventjes losjes, door jou geïnspireerd, in de wereld werp:
    ——————————-
    IF I HAD TO CHOSE BETWEEN LOVE OR MONEY, I WOULD CHOSE LOVE.
    BUT I HAVE TO EAT.
    ANYTHING HELPS.
    LOVE
    ——————————–
    ONE DAY, IT ALL RETURNS TO YOU.
    ——————————–
    I AM SO TIRED.
    AREN’T YOU, TOO?
    ——————————–
    die tekst bij dat Duitse Bierhallen-style restaurantje moest ik drie keer overlezen, het leek of er iets niet klopte.
    Maar als je het op de goede manier opleest, klopt het wel.
    Daarom zou ik sterk willen pleiten voor wat leestekens hier en daar:

    EVEN MORE LIKE IT USED TO BE,
    THAN IT EVER WAS…
    Dit doet me denken aan een songtekst van de Talking Heads: (dat is nog uit jouw tijd ;-)
    ONCE IN A LIFETIME:
    And you may find yourself living in a shotgun shack
    And you may find yourself in another part of the world
    And you may find yourself behind the wheel of a large automobile
    And you may find yourself in a beautiful house, with a beautiful wife
    And you may ask yourself, “Well, how did I get here?”

    And you may ask yourself, “How do I work this?”
    And you may ask yourself, “Where is that large automobile?”
    And you may tell yourself, “This is not my beautiful house”
    And you may tell yourself, “This is not my beautiful wife”

    Letting the days go by, let the water hold me down
    Letting the days go by, water flowing underground
    Into the blue again, after the money’s gone
    Once in a lifetime, water flowing underground

    Same as it ever was, same as it ever was
    Same as it ever was, same as it ever was
    Same as it ever was, same as it ever was

    • Simon, kerel, die bedelteksten van jou zijn geweldig. Vooral dat I’m so tired, aren’t you, too? Die wedervraag. Geweldig.

      Eens met de komma, hoewel ik vermoed dat het expres raadselachtig is gehouden. Het is een nonsenstekst, daarom is hij zo leuk.

      Die tekst van de Talking Heads kan ik dromen. Mijn favoriete muziek uit dat genre. Burning down the house!

  • Heerlijk genoten van dit blog gelukkig verwacht niemand dan ook iets van mijn commentaar 🙂

  • Sturen ze die Amtrak expres door die verlaten landschappen terwijl je door de bomen het bos niet meer kunt zien en je je in een Noord-Hollands treintje waant met die beekjes?

    Bah, wat een boektitels. Zo wordt mijn lijst alleen maar groter en groter… Dank!

    • In een bijna rechte lijn van bijna de oostkust naar de westkust… geweldig.

      En ik zou die boeken niet aan iedereen aanraden, hoor. Sommige zijn erg meta.

      • Bij dit soort boeken wil ik altijd graag even weten wat ik kan verwachten. Soms zijn ze echt niet door te komen. Als taalfanaat heb ik slechts zo’n 50 taalboeken netjes op een rij. Van etymologie tot Bargoens, maar ook grappige boeken als Stijl. Ken je dat?

  • “Travel is fatal to prejudice, bigotry and narrow-mindedness, and many of our people need it sorely on these accounts. Broad, wholesome, charitable views of men and things cannot be acquired by vegetating in one little corner of the earth all of one’s life.” Mark Twain

    Het zij maar weer eens bewezen. Het helpt als je de wereld intrekt. Mooie Blog Kitty en het zal je niet verbazen, maar ik deel alle belangstellingen die jij hebt. Superlekkere leesstof. Many thanks. Much appreciated!

    • Ja, van jou heb ik geleerd hoe reizen kan helpen bij forse psychische aandoeningen. Zo mooi als die middag fietsen in New York, dat haal ik nooit meer.

  • Hihaaaa. Daar ging ze, de oceaan over in een kerosine-slurper.

    Wat een heerlijke post en wat goed dat je bent gegaan. Als we allemaal fucked zijn, en dat zal vast wel zo zijn, dan ook een beetje eerlijke verdeling van de lusten. (want de duvel schijt al op dezelfde hoop, hetgeen overigens geen berg is die het Westen staat).

    Je doet de juiste dingen op vakantie en neemt ook nog eens kennis mee terug. Het is je van harte gegund.

    • Nou, dat is mooi ;-)

      Ja, het was een hele ervaring. Dwars door de VS, in de trein, dat was ook fantastisch. De gesprekken die je dan voert! Met een jonge Amish boerbijvoorbeeld – een geweldige vent, met een heel eigen theorie over het klimaat (koeien weer gras van het land laten eten). In zijn weilanden groeiden wel 20 soorten gras – en hij had een heel leuke vrouw, die hem de hele tijd plaagde en uitdaagde. Ook goeie vrienden geworden met een vrouwelijke dominee. En met een Trump-aanhanger die eigenlijk een socialist was, maar dat niet snapte.

  • Heerlijk! Het associeert zo lekker weg. Zoals over dat tentje in de middenberm, waardoor ik direct dacht aan mijn trip naar India: Een tent?! Luxury!
    En zo verdwaalde ik in oude filmpjes, zoals deze van de Four Yorkshire Policemen: https://www.youtube.com/watch?v=DT1mGoLDRbc

    Een zalige classic.
    Zie, de vrijheid die je neemt, nodigt uit tot ‘vrij reageren’. Ook best leuk ;-)

      • Je hebt gelijk, dat is geen onderwerp om grappig over te doen. Het deed me denken aan die sketch met John Cleese waar ik aan refereer, maar de associatie wordt smakeloos als je erover nadenkt. Ik neem het terug.

        • Geeft niks, en je hebt gelijk: alles is relatief.

          Fantastisch filmpje hoor, van Monty Python!

  • Goed dat je terug bent en je blog ook.

    En hé, reizen is altijd een beetje werken, zeker als je schrijft. Boekhandels zijn topattracties.

    Ik hoop dat iemand de dakloze een job geeft als copywriter. Even checken of ik via via niemand ken in een agency in SF.

    (Ook benieuwd naar de tekst bij het filmpje van de trein. Volgende week?)

    • Die treinreis blijft tekstloos. Ik heb gewoon veel zitten kijken, en me erover verbaasd hoe groot het daar is. Hoe wijds. Hoe bergachtig. En, wat je in de filmpjes niet ziet: hoe ongelooflijk grootschalig de landbouw er is, kilometers monocultuur. Koeien daarentegen staan er met honderden dicht bij elkaar in een te krappe omheining, op zand, en krijgen mais te eten. Ze vervelen zich vast dood. Vetmesten voor de slacht, vermoed ik. Ik kon het allemaal niet aanzien.

  • Krijg nu zin om te gaan reizen. En dan zomaar wat rondlopen.

    Net als je blog, geen pretenties, maar gewoon een fijn verslag.

  • Lang leve zomaar ergens beginnen! Al heb je er een mooi reisverslag van gemaakt. Heb ook weer zin om fijn ergens rond te dwalen op een onbekende plek.

    • Ja, het voelt erg vrij. Tegelijkertijd moet je steeds al die dingen beslissen die thuis automatisch gaan – waar ga ik koffie drinken, waar vind ik een supermarkt, sta ik wel aan de goede kant van het spoor? Enzovoort. Doodvermoeiend.

      Het fijnste is wel dat alle tijd van jezelf is, op reis. Mits je in je eentje gaat.

  • Wauw, dat filmpje! Tof. Was het een beetje comfortabel, in die trein?

    Ik word wel nieuwsgierig van je foto’s. Zou er verschil zitten in reclameuitingen tussen de staten? En zijn er trends in bedel-borden?

    Wonderworks klinkt superinteressant trouwens, ik ga kijken of ik die ergens kan downloaden.

    • De trein is heel comfortabel, comfortabeler dan een Nederlandse trein. Maar een slaapcabine is onbetaalbaar. Een kaartje van Chicago naar San Francisco is zo’n 200 dollar, maar een slaapcabine kost zo’n 600 dollar per nacht. Met als gevolg dat bijna niemand die neemt, en dat iedereen in zijn treinstoel slaapt.

      Die kan dan wel weer verder achterover dan een vliegtuigstoel, maar het blijft beroerd. Ik heb in twee etappes gereisd, en ben voor twee dagen uitgestapt in Denver, Colorado. Ik heb dus twee nachten nauwelijks geslapen in een week. Dat ging wel.

      Wonderworks is prachtig, maar het is een pittig boek. En nogal meta. Ik heb er de hele vakantie in gelezen en ben nog niet op de helft.

      En nee, geen culturele verschillen waargenomen tussen de staten ;-) Veel van die reclame is nationwide.

Leert goede schrijvers de laatste 20%
google-site-verification: google3d8706b2d2bb5ca6.html