Leert goede schrijvers de laatste 20%

Bloggen, webdesign en journalistiek: waar blijven de nieuwe vormen?

nieuwe vorm websites(Oorspronkelijke publicatie: 2013)

Ik ben vaak verliefd.
Op boeken, films, websites, mensen.

Meneer Blogacademie trekt slechts een wenkbrauw op als het weer zo ver is.

En als ik langer dan 2,38 minuut iemands lof zing begint hij onrustig naar de krant te zoeken.

‘Die behoefte..’ moppert hij dan, ‘om te bewonderen. Ik heb dat niet.

Nee, hij heeft dat niet

Maar is er wat mis mee?

Ik zoek inspiratie. Altijd.

Het is een onophoudelijke jacht naar schoonheid. Naar perfectie. Naar zielsverwanten.

En ik ben blij als ik ze vind: teksten om bij te huilen. Films die je de mond snoeren. Mensen die iets doen waar alle anderen stilstaan.

Maar schoonheid alléén is niet genoeg

Als we het even bij ons eigen vakgebied houden. Websites.

D’r zijn nogal wat mooie sites.

Maar vind je er ook makkelijk de weg?

Maken ze snel duidelijk waar ze voor staan?

Krijg je zin om hun ebook te downloaden?

En dan hebben we het alleen nog maar over basis-usability, -copywriting en -design

Het gebeurt zelden dat alles klopt.

Van een site die aan een páár van die kenmerken voldoet, kan ik al enthousiast raken.

Deze week kwam ik er één tegen:

thefloorisyours

The Floor is Yours.

Een Belgisch blog, van Hans van de Water, een universiteits-communicatiedeskundige die het ‘het beu was om slechte onderzoekspresentaties te aanhoren.’

Hij ging op zoek naar de succesformule voor goede presentaties. Een duidelijk doel.

En hij maakte een eenvoudig blog, voor een goed afgebakend publiek. Met korte, geestige, praktische, verstandige posts.

Een mooi ontworpen header. Strakke navigatie. Een goed ebook.

Alles volgens de regelen der kunst.

Yesss.

Maar eigenlijk is het raar, dat ik daar blij van word

Zulke sites zouden geen uitzondering moeten zijn, maar regel.

Laten we een lijstje maken van wat er nodig is voor een sublieme website:

1. Goede teksten – geschreven of uitgesproken – zijn het begin.

Zonder taal is er niks. Taal is wat ons mensen maakt. Taal helpt ons de wereld te begrijpen.

En goede teksten gaan ergens over. Teksten zijn uitgeschreven gedachten. De inhoud is net zo belangrijk als de vorm.

Zomaar een beetje tekstschrijven is niet zo interessant.

Teksten met een krachtige inhoud willen we, onderbouwd met voorbeelden, feiten, documenten – journalistiek, of wetenschappelijk maar dan met een vlotte pen – die zoveel indruk maakt dat lezers zonodig hun vooronderstellingen willen heroverwegen. Teksten die mensen iets leren. Of die overtuigen. En die tegelijk onderhouden. Dat is wat we mogen verlangen.

Lering ende vermaak.

Niet alleen in kranten en tijdschriften: ook op het net.

En op het net mag het in een vrije vorm. Helemaal fijn.

Neem deze tekst van Elja Daae over angstmarkting. In de journalistiek zou het een column heten. Ze geeft bronnen, via linkjes. Ze zet je aan het denken. Ze is geestig. De buy now-knop als illustratie is gevat en effectief.

2. Goed beeldmateriaal – foto’s of video – grijpt de aandacht.

Het zet de toon. Het richt de emotie. Eerder en sneller dan tekst.

Ik laat je een voorbeeld zien van een fotoserie die daar direct in slaagt: een dag achter de schermen van het team van TEDxAmsterdam, door Bibi Veth.

nieuwe vormen websites
nieuwe vorm websites
3. Een heldere, optimale vormgeving – je neemt de bezoeker aan de hand en de bezoeker snapt waar je heen gaat

Ook daarvan zijn verbluffend weinig voorbeelden te vinden: van sites die aan duidelijkheid niks te wensen overlaten.

Waar kleur, navigatie, lettergrootte, beeldgebruik enzovoort allemaal optimaal zijn afgestemd op de ervaring van de bezoeker en het doel van de website.

Ik ken er maar één waarvan ik direct ondersteboven was: die van usability expert Bart van de Biezen.

homepage cognitief ergonoom Bart van de Biezen
Website anno 2019

Het genot om op een site te zijn waar alles zo optimaal mogelijk is gemaakt voor de bezoeker is ongekend.

Noem het de comfortfactor:  het wegnemen van alle mogelijke drempels.

Ook dát is een basisvoorwaarde voor een sublieme site.

4. En om er echt uit te springen: cutting edge techniek

De laatste gadgets.

Sites waar je doorheen scrollt. Filmpjes die vanzelf gaan spelen. Elementen die met je leesregel meeschuiven.

Internet biedt zoveel mogelijkheden, maar ze worden zo zelden allemaal samen, optimaal én nuttig gebruikt.

Frustrerend

Ik snap wel hoe het komt: iedereen benadert het net vanuit zijn eigen achtergrond.

We kunnen schrijven. Of fotograferen. We geven vorm. Of we kunnen programmeren.

Websites van schrijvende journalisten zijn vaak niet om aan te zien. Websites van vormgevers niet te lezen.Enzovoorts.

Voor sublieme resultaten heb je dus teams nodig. Met een grote zak geld. En bij teams verwateren de resultaten weer omdat er teveel compromissen nodig zijn.

The problem is that most of these different people don’t speak the same language and don’t understand each other. J-P de Clerck, Conversionation

Frustrerend, ja

Want het kan wel.

In 2012 maakte de New York Times op deze web-productie.

new web design
Het is een lang, prachtig geschreven journalistiek verhaal: een reconstructie van een dramatisch verlopen skitocht.

Ouderwetse, maar aangrijpende New journalism.

Adembenemend vormgegeven. Alleen het begin al.

Eerst dat schermbrede filmpje van wind over een kale berg, een loop.

(Bekijk het op een zo groot mogelijk scherm voor maximale impact – op een Ipad vallen veel effecten weg).

En dan, na een paar seconden, die twee regels tekst die omhoog komen schuiven.

Als je het hebt over een lezer in een verhaal trekkenthis is it.

Scroll je om verder te lezen, dan schuift de tekst over de storm.

Een waanzinnig effect, omdat het voelt alsof je een deur naar een andere wereld sluit.

En dan rust

Gewoon, tijd om de tekst op te nemen.

Tot je bij het videootje komt van de eerste overlevende. Driekwart minuut. Het ondersteunt het verhaal.

Geen herhaling. Het zijn geen amateurs, bij de New York times.

En later landkaarten. Bewegende. Je vliegt over het berglandschap. De namen van de toppen verschijnen in beeld. En de noodlottige skiroute.

En weerkaarten. En uitleg van experts. Over het voorspellen van lawines. Over het nut van airbags.

En foto’s. Gezellig, van de avond tevoren. En nog meer – lees het zelf. Neem de tijd.

Waarom maken wij niet zulke mooie dingen?

Te duur?

In de comments vertelt de schrijver, John Branch, dat hij een half jaar aan het artikel heeft gewerkt. Een ploeg ontwerpers deed een maand over de vormgeving:

‘I think I made my first contact with those in Tunnel Creek in June. I hiked up the lower portion of the avalanche path with Tim Carlson, and was with him when he found one of the skis of the victims.

 

I spent much of the summer getting to know the people involved (sometimes with the photographer Ruth Fremson and the video journalist Catherine Spangler in tow) and the loved ones left behind, and attended the 2012 International Snow Science Workshop in September to help understand the world of avalanches and snow. And I started writing, which took a few weeks.

 

By then, The New York Times had committed to telling this story through multimedia. And, as I hope people see in the credits at the bottom of the article, it was quite a team of graphic artists and designers and editors. Unlike me, they all had plenty of other duties this fall — the presidential election, Hurricane Sandy — but really devoted much of the past month to the publication.’

Natuurlijk is dat duur.

Een journalist een half jaar vrijstellen om aan één artikel te werken en 11 ontwerpers, een fotograaf en twee filmers een paar weken.

Maar het kan wel.

Kwestie van een keer kiezen voor kwaliteit.

Trouwens

Ook met kleine bedragen kunnen professionals in hun vrije tijd dit soort producties maken.

Als ze maar samenwerken.

 

kruisjeContent en vorm werken te weinig samen in webdesign. Ken je voorbeelden van sublieme sites – waar tekst, vorm, usability en technische snufjes in balans zijn? Stuur ze!

Update september 2016:

NYT doet weer iets moois – met Fractured Lands

NYT fractured lands

NYT fractured lands 1

Snowfall. The Avalanche At Tunnel Creek Innovatieve webreportage NYT, 2012
•PS Dank aan Henneke Duistermaat, die me op dit artikel wees met meer uitleg over hoe Snowfall van de NYT gemaakt is.
News organizations experiment with ‘illustrated storytelling’ — a new way to tell serious stories. Strip en muziek bij journalistiek document.
Trent Walton. Ontwerper/webbouwer. Website met per post wisselende vormgeving. Goede teksten.
The writer. Tekstgedreven site van een copywriting-slach-schrijftrainingsbureau met leuke visuele grappen en een originele, maar duidelijke opzet. Mooie typografie.
Good Fucking Design Advice. Designers/educators met sterkte teksten en stoere typografie.
From Wayfinding to Interaction Design

Artikelen over visuele journalistiek:
Why visual journalism now equals text journalism (2017)
Where have all the big, wow-inducing digital stories gone? (2018)

tips voor beter bloggen

(Zet je VPN uit als de knop niet werkt).

Over Kitty Kilian

Kitty Kilian

Schreef voor NRC, gaf les aan vakopleidingen Journalistiek. Sinds 2011 docent copywriting | De Blogacademie. Delicate as a hand grenade.

Cursussen:
Blogbasics (beginners)
Blogpro (professionals)
Karakter & Dialoog (fictie)
Little Black Dress (strakke huisstijl)

47 comments

  • Precies, je ziet gelijk het verschil.
    Het is ook nog eens een pleidooi voor goede schrijvers/goed schrijven.
    Zonder goede inhoud is er ook geen goede vorm(geving) mogelijk. Wel mooie vorm, maar daarvoor heb je weer ‘mooischrijvers’ nodig ;-)

  • Ik ben er nog niet helemaal uit, maar wat volgens mij een probleem is, is dat de inhoud vaak toch niet wérkelijk centraal staat.

    De neiging is vaak om bij het ontwerp uit te gaan van een visueel effect, wat dat dan ook moge zijn. Maar die neiging is er zeker niet alleen bij ontwerpers. Ook opdrachtgevers spelen daarin een belangrijke rol.

    Een mooi plaatje met inventieve techniek is al snel bevredigend. Terwijl je ook een mooi ontwerp steeds moet blijven bevragen op zijn nut en essentie. Doet het ontwerp echt voor je verhaal wat je er van verwacht? En ook alleen dat? Niet te veel?

    Vooral door dat ‘te veel’ verzanden goeie ideeën vaak in uiteindelijk toch weer overdadig ontwerp.

    Voorbeeld van precies goed? Zoiets misschien?: http://www.thewriter.com/. Klik vooral ook op de onderstreepte teksten. Eén goed idee kan soms al meer dan genoeg zijn.

    • O, wat een mooie ava heb jij!

      Ja, helemaal eens. De inhoud komt achteraan. Kennelijk. The Writers is trouwens een superleuke site – lekker lettertje ook in de kop – copywriters houden zelf natuurlijk wél strak het oog op de tekst ;-)

  • Met dat stuk uit de NYT leg je de lat wel erg hoog…

    Maar ik ben het met je eens dat het leuk zou zijn als er meer interessante projecten waren tussen “beeld-mensen” en “woord-mensen”. Het zou zoveel mooier kunnen zijn. En beeld en woord kunnen elkaar versterken.

    De websites die er echt indrukwekkend uit zien hebben vaak weining inhoud of je kunt er slecht dingen op vinden. Die pagina van de NYT is echt een uitzondering.

    Het zou leuk zijn als er een markt plaats was waar mensen konden samenwerken. Zou het niet interessant zijn voor fotografen of illustrators als ze hun werk konden laten zien op populaire blogs? Is toch ook een vorm van extra reclame? Of is het te lastig om schrijvers en illustratoren te vinden die bij elkaar passen?

    • Het feit dat er nauwelijks designers en developers zijn die reageren zegt misschien genoeg. Het lijken verschillende werelden. En ik krijg het idee dat de inhoud aan de techneuten-kant erg wordt onderschat.

      Niettemin, elke krant kan zoiets doen en alle grote blogs ook. Af en toe. Het hoeft natuurlijk niet meteen van wereldniveau te zijn. Een paar van dit soort toepassingen gebruiken is ook al mooi.

      Sommige dingen kunnen we ook zelf, als bloggers.

      Het zou interessant zijn om te weten wie het idee kreeg om dit zo te doen, bij de NYT, en wie de leiding had. Helaas zijn de comments nu gesloten.

  • Art Directed Blogs zie je (nog?) weinig in Nederland, maar er zijn mooie voorbeelden te vinden uit de Verenigde Staten. http://storymatters.com vind ik zelf een goed voorbeeld.

    Ik denk juist dat design en techniek steeds makkelijker met tekst is te combineren. Met een beetje oog voor design heb je bijvoorbeeld zo een leuke theme voor je wordpress blog. We zijn niet meer gebonden aan de standaard lettertypes (typekit, google webfonts) en we kunnen zelf video’s maken en online zetten, zoals je zelf al aangaf in een eerdere blogpost.

    Uit mijn ervaring moet ik je wel gelijk geven, dat programmeurs overal problemen zien. Maar het gaat hen vaak alleen maar om de techniek. Houd de content voorop en probeer ze te overtuigen! Achteraf zijn ze het met je eens, of ze komen met een oplossing, die ook werkt.

    • Ah, is dat hoe jij het zou noemen, een art directed blog?

      Ik geloof niet dat NYT het daarmee eens zou zijn.

      Een hele mooie site die jij noemt, Storymatters, oogverblindend. Maar na een half uur zoeken ben ik er nog niet helemaal achter van wie ‘ie is. Een reclamebureau?

      Ik kreeg al te horen dat mijn blog een beetje ‘te breed ingestoken’ was, haha, maar ik denk zelf meer aan sites waar de tekst centraal staat (het verhaal!) en de techniek dienend is.

      Maar dan wel op een superieure manier.

      Ken je daar voorbeelden van?

      • Ik doe inderdaad de NYT tekort door het zo te noemen.
        Maar bij blogs kan je het volgens mij wel zo noemen.

        Storymatter is inderdaad van een reclamebureau (Journey Group).

        Meer op de tekst gericht en op een superieure manier…
        Bedoel je meer zo?
        http://v4.jasonsantamaria.com/articles/category/candygram/
        http://trentwalton.com

        Hoe dieper ik graaf, des te meer ik het idee krijg dat wat je zoekt, nog weinig te vinden is. Een uitdaging dus en inderdaad alleen te doen door samen te werken!

        • Wow, coole sites! Die van Trent Walton is mijn favoriet – hij schrijft goede artikelen en illustreert ze steeds anders.

          Peepcode heeft een grappig idee – elke blog post totaal anders vormgeven.

          Waar ik aan denk zijn stukken waar de illustraties, foto’s, filmpjes enz. echt onlosmakelijk onderdeel zijn van het stuk – tekst en beeld versterken elkaar, en wat mij betreft mag het dan wel een helder, informatief doel hebben.

          Dus dat zijn art directed sites.. ja, heel mooi. Dank voor de voorbeelden.

  • Bedankt Kitty voor het compliment over mijn blog The Floor is Yours. Leuk bericht. Ik moest denken aan een professor uit Suriname die 20 jaar lang onderzoek heeft gedaan naar een kikker. Eindelijk is zijn boek klaar. Het is een belangrijk wetenschappelijk referentiedocument geworden. Wie haalt het in zijn hoofd om 20 jaar lang als een monnik kikkers te observeren? Het gaat om passie. Om net dat ietsje meer te willen doen. Honger naar telkens ietsje beter. En ook om schoonheid. Wat is het mooi als je voelt dat de puzzelstukken samenvallen, dat het klopt.

  • Voordat ik juf was, was ik webredacteur en -master. Ik was een soort go-between in een van mijn banen tussen de designafdeling en de programmeurs. De designers maakten er wat moois van, maar vaak was de techniek nog niet zo ver dat ze het ook konden programmeren. Veel dingen werden dus op basis van de programmeurs afgeschoten. Er was zo veel spanning tussen ‘want’ en ‘can’t’ dat er zelfs speciale vergaderingen kwamen waar oplossingen werden gezocht.
    Ik zorgde voor teksten en die werden geplaatst, maar dan wel binnen het design. Helaas was in die situatie tekst ondergeschikt aan design. Beetje jammer.

    • Uit de overwegende afwezigheid van ontwerpers en developers hier in de comments leid ik af dat dat een standaard probleem is. Ik was vorige weejk op een contentcafé waar het nou juist over alles behalve content ging..

      Tenminste, er waren twee mannen die technische verhalen vertelden en één vrouw die eigenlijk smeekte of de content ook een beetje serieus genomen kon worden.

      Technology is leading.. tenzij je een concrete opdracht geeft, zoals de NYT deed, en het verhaal voorop stelt. Die indruk krijg ik vandaag, maar misschien ben ik te somber.

  • Ik denk dat een deel van het probleem ligt in het gebrek aan waardering van prachtige, geweldig mooie en inspirerende sites bij de gemiddelde gebruiker.

    Als die het verschil niet of nauwelijks ziet dan loont het ook niet om er extra geld, tijd en energie in te steken. Tenzij je het voor jezelf doet en een selectie groep mensen die het verschil wel zien. Of je op een doelgroep richt waar dat voor geldt, bijvoorbeeld designers.

    Bij dat gebrek aan waardering en onderscheidingsvermogen (dat behoorlijk wat fotografen frustreert) weiger ik me overigens neer te leggen. Mijn eigen missie is om de komende jaren zoveel mogelijk mensen te leren:

    – Hoeveel impact goed beeldmateriaal kan hebben.
    – Hoe je beelden voor je aan het werk zet.
    – Wat het verschil is tussen goed, matig en slecht beeldmateriaal.
    – Hoe je dat zelf gaat herkennen en misschien zelfs ook maken.

    Zodat het straks wél loont om die waanzinnig mooie content te maken. Ik kan niet wachten :)

      • Nou zeg Kitty, soms is het alsof we in dezelfde denkwolk zitten he? Ik had dit nog niet eens gelezen toen ik dat andere blogde van de week. Heb ik ook met Jacob Jan.

        Je kunt denken: er moeten meer fantastische, optimale, veel-geld-tijd sites komen.

        Of je kunt denken: misschien kunnen we het mensen gewoon makkelijker maken om hun sites vriendelijker, mooier, warmer, welkomer (is geen woord he? anyway) te maken? Een soort hulp-richtlijn? Een mooi WordPress thema dat je eenvoudig kunt inrichten en personaliseren of zo?

        Mensen laten zien hoe makkelijk gebruik van foto’s is? Het goede voorbeeld geven? Ik weet het niet. Maar ik zou het wel beter willen doen zelf. En dan anderen helpen dat ook te doen. Wordt de online wereld alleen maar beter en leuker van.

  • Hij heeft t maar zwaar, Hij Die Niet Genoemd Mag Worden :). Maar ik word weer blij van een razend goed geschreven post. Je ontgroeit Nederland Kitty :)

    Mooie sites inderdaad, maar als we allemaal dat niveau moeten halen.. We lopen er ook niet allemaal bij als de Vogue graag zou willen, en niet ieders huis is als in de VTWonen. Het bewonderen doe ik ook graag, maar nu iedere Nederlander wel zo’n beetje n site heeft, kun je niet alleen maar parels verwachten.

    Maar hee, gelukkig ben jij er om ons te laten streven naar schoonheid :)

    Janneke

    • Ha, die Jan. Don ‘t I know it. Als er 1 huis nooit in VT Wonen mag is het dat van mij. En mijn eigen site is ook nog steeds een zelfgeknutseld theme.

      Maar.

      Ik vind ook niet dat iederéén bij de top moet horen.

      Ik zou willen dat er so wie so een top was.

    • Ja, Kitty. Wat Janneke zegt.

      Je ontgroeit Nederland.

      En toch weer niet. Want je bent je Nederlandse taal.

      Misschien is het meer zo dat jij Nederland doet groeien.

      :)

  • Eens maar ook weer niet. Wat het allerbelangrijkst is is een goede voorbereiding. Ik ben ervan overtuigd dat je met een klein team iets echt moois kunt maken maar als met alles: kwaliteit vergt oefenen, kennis en volhouden. Dat, en onze mindset moet om.

    Het kost tijd en lef niet met de massa mee te gaan. En dan volhouden.

  • Waarom maken wij niet zulke mooie dingen?

    Heeft dat niet ook te maken met het feit dat de Engelstalige markt gewoon 100x groter is dan de Nederlandstalige?

    Er is meer massa en dus meer geld.

    De Nederlandse Dichter die hier 200 dichtbundeltjes verkoopt, kan er in Amerika misschien 20.000 kwijt.

    • Die tegenwerping stond eerst in mijn stuk. Want die komt altijd. Maar het is onzin – het gaat om de wens, niet om het geld. Als je graag genoeg wil maak je zoiets gratis. Gewoon, om te laten zien hoe het ook kan. Eerst komt de wil en het idee. De rest volgt.

    • Natuurlijk kan je ook in je vrije tijd mooie dingen maken.

      Maar vrije tijd is schaars. Hoeveel jaar heb je nodig om een half jaar aan vrije tijd bijeen te sprokkelen?

      Wanneer mooie producties beloond worden, ontstaat meer tijd en dus meer mogelijkheid om mooie dingen te maken.

      Er zijn in Nederland ook prachtige dichtbundeltjes. In vrije tijd gemaakt.

      Ik schrijf mijn kinderboeken nu ook in mijn vrije tijd. 3 jaar kostte mijn eerste boek.

      Zonder geld kan ik dus mooie dingen maken. Maar als ik meer tijd krijg, kan ik meer mooie dingen maken. Zo simpel is dat.

  • Voor mij persoonlijk geldt dat open, transparant en samen zelfs de enige kernwaarden zijn waar we nog ergens mee gaan komen in deze tijd. De rest is deaud imho. Tx again Kitty. Ga nu je voorbeelden nog eens even goed bekijken.

  • That’s the spirit Kitty!
    Nothing creates more energy than the passion of working together.

Leert goede schrijvers de laatste 20%
google-site-verification: google3d8706b2d2bb5ca6.html