Leert goede schrijvers de laatste 20%

Wat moet je weten vóór je gaat schrijven? (De één-woord-regel)

Alles, maar dan ook álles kun je samenvatten.

Je leven in een twitterbio. Je maatschappij-opvatting in 280 tekens. Je liefdesverdriet in six word stories.

Maar dat is niet genoeg. Niet kort genoeg. Want het kan altijd korter. Ik weet het zeker:

Uiteindelijk kan het in één woord

Neem nou vanochtend. Voor een project moest ik iemand interviewen. Hij woont in Maastricht, maar toevallig had hij een congres in Utrecht.
‘Waarom doen we het niet in de lunchpauze?’ stelde hij voor. ‘Dat scheelt ons allebei tijd.’

Ik belde een mevrouw, en nog één, en nog één, en toen hadden we een lege kamer in het congresgebouw waar we ongestoord een uurtje konden filmen.

Alles liep volgens plan.

De avond tevoren had ik het statief aan alle kanten uitgeprobeerd.

Ik wist hoe de camera werkte

Ik had drie batterijen opgeladen.

Alle verlengsnoeren en adapters zaten in mijn tas.

De audiorecorder had een nieuwe, grote geheugenkaart.

Omdat ik altijd verkeerd fiets had ik de route van tevoren uitgebreid bestudeerd.

Ik had zelfs opgezocht hoe hij er uit zag, voor het geval we elkaar zouden mislopen.

Het was óók een goed gesprek

Ik dacht er zelfs aan om mijn spreektempo aan te passen aan het zijne.

Pacing. Kan ik best.

Alleen trok ik bij het opruimen de stekker van de audiorecorder te vroeg uit het stopcontact. Vóór ik hem netjes had uitgezet.

Ik dacht meteen: dat kan niet. Het is niet weg.

Dus het eerste wat ik thuis deed was: nakijken.

Weg.

code in website header zetten is moeilijk
..Weg..

Daar is maar één woord voor:

impulsief.

Slordig, kun je ook zeggen. Of: afgeleid. Maar het komt neer op impulsief.

Geen reden voor zelfhaat, heb ik inmiddels geleerd. Wel een reden voor excuses. Goddank was het een psychiater, die moet tegen ADHD kunnen.

Voor websites geldt hetzelfde

Je moet ze kunnen samenvatten in één woord.

Laatst belde een meneer van een headhuntersbureau. Het bureau wilde gaan bloggen. Hij had er alle goede redenen voor: laten zien wie we zijn, hoger komen in de zoekmachines, onze bijzondere manier van werken uitleggen.

‘Wat is er zo bijzonder aan dan?’ vroeg ik.

Hij gebruikte veel woorden voor zijn antwoord

Abstracte, ook nog.

Ik zei: ‘Ho. Als je míjn blog nou moet samenvatten in één woord, welk woord is dat dan?’
‘Recht-voor-zijn-raap’, zei hij zonder aarzelen.
Ik knikte goedkeurend. ‘Brutaal zou ook kunnen. En wat is jullie bijzondere manier van werken in één woord?’

Het bleef stil.

‘Zoek dat eerst uit’, zei ik. ‘En dan pas gaan bloggen.’

De één-woord-regel geldt zelfs voor mensen

Bij de meeste mensen borrelt spontaan een woord op.

Als je een avatar ziet krijg je een indruk van hoe iemand zich wil presenteren.

Als je aan een mens denkt krijg je een gevoel.
Jouw gevoel.
Dat gevoel is je woord.

Natuurlijk veranderen gevoelens in de loop van de tijd. En over één mens kun je twee gevoelens hebben. Of drie.

Toegegeven, het is soms even puzzelen. Maar dat maakt kiezen juist interessant.

Hetzelfde geldt voor een blogpost

Je kúnt een opzet maken. Je kunt álle voor de hand liggende vragen beantwoorden. Gaat nog lekker snel, ook.

Of je kunt gewoon gaan schrijven, en erop vertrouwen dat je onbewuste de structuur aanbrengt.

Zo werken snelle schrijvers als journalisten, bijvoorbeeld.

Ze gaan zitten, ze concentreren zich even, ze bedenken de eerste zin en: hoppa.

Maar elke onbewuste-schrijver wéét waar hij heen gaat. Hij voelt wat het thema van zijn stuk is. Hij weet zijn woord.

Anders begint hij niet.

Dus wat moet je weten voor je gaat schrijven? De één woord regel is genoeg

Tenzij je een planner bent. Dan wil je een opzet maken.

Plaatje van een blad. Einde van de post.

  • Lees ook: Hoe schrijf je een goed blog? 3 opzetten en uitwerkingen
  • tips voor beter bloggen

    (Zet je VPN uit als de knop niet werkt).

    Over Kitty Kilian

    Kitty Kilian

    Schreef voor NRC, gaf les aan vakopleidingen Journalistiek. Sinds 2011 docent copywriting | De Blogacademie. Delicate as a hand grenade.

    Cursussen:
    Blogbasics (beginners)
    Blogpro (professionals)
    Karakter & Dialoog (fictie)
    Little Black Dress (strakke huisstijl)

    88 comments

    • Ik had hem al eens gelezen, maar hij komt toch weer binnen.
      Ons woord voor taalkanjer (behalve taalkanjer zelf dan ;-)): eigenwijs.

      • Omdat jullie zelf eigenwijs doorzetten? Of doen de kinderen dat?

        Eigenwijsheid is zo nodig als je een beetje afwijkt van de mediaan. God ja. Eerst moet je je ontdoen van alle vooroordelen, en dan kun je eindelijk werken aan wat nodig is.

        • Omdat wij zelf eigenwijs doorzetten. We bieden kinderen iets wat juist anders is dan ze op school al krijgen, ook als iedereen zegt dat je juist hetzelfde moet doen als op school.

    • Oh, so sorry about what happened to your interview… It’s so strange that we can send people to the moon and get them back safely, but when one unplugs a recorder too soon it’s all gone ?

      Love this post! Google did a great job in auto-translating so that it’s almost perfect in English, too. Now I’m really tempted to ask you what one word would fit me but I’m afraid of the answer ?

    • Ik gebruik een Zoom voor de audio en de camera zelf neemt ook op, maar minder goed. Ik kan de beide sporen op het oog exact onder elkaar leggen, de geluidsgolfjes komen immers overeen. Heel makkelijk. En voortaan altijd batterijen erbij in de Zoom ;-)

    • Leuk stuk Kitty, goede tips ook. En enorm veel interactie, gaaf!

      Ik kreeg letterlijk kippenvel toen je vertelde over die audio-opname die je per ongeluk wiste aan het eind van een interview. Ver-schrik-ke-lijk. Ben ook altijd bang voor audio die niet wordt opgenomen. Zelf gebruik ik een externe handmicrofoon die ik aansluit op de videocamera. De eerste keer heb ik toen voor alle zekerheid toch ook nog de geluidsrecorder aangezet van mijn smartphone tijdens het interview, maar dit is een vrij veilige manier om audio op te nemen en je hoeft ook achteraf geen geluidsspoor onder je video te monteren. Ik vind het voorbereiden en maken van het interview altijd al ZO veel werk dat ik geen zin meer heb om nog heel precies te moeten gaan monteren.

    • Heerlijk dat ik niet de enige ben die domme dingen doet;-) Heb ooit een werkstuk geschreven op mijn 1e computer. De eerste bladzijde: Dada is niets… en vervolgens was mijn hele werkstuk verdwenen waar ik weken aan had gewerkt. Omdat ik de insert knop niet uit had gezet, weet iemand nog wat dat is?

      Als mensen mij in 1 woord moeten uitdrukken is dat: ‘creatief’. 100% sure

      • O, als we over domme dingen beginnen… Maar het is niet echt dom. Het zijn beginnersfouten. Net als wanneer je leert autorijden: het is niet moeilijk, maar het is veel. Vooral als je een hoofd hebt dat gauw lichtelijk in paniek raakt.

    • Als ik in balans ben: royaal

      als ik me gekrenkt voel: lange tenen

      Als ik in een egotrip zit; bot, belerend

    • Wat een leuke blog! Ik maakte in mijn mailbox een mapje aan getiteld ‘Blogacademie’. Daar bewaar ik jouw blogs in. Andere gaan in de map nieuwsbrieven of in de prullenbak …

    • Nee, jij doet hetzelfde als Conny. Woorden bedenken die leuk staan op je cv. Maar dan nog abstracte woorden ook! Vergeet die maar.

      Stel je voor dat je met een nieuwe liefde in een restaurant zit. Diegene kijkt je innig aan en fluistert: zeg eens eerlijk… Hoe ben jij nou echt? Dan begin jij te lachen en dan zeg je: Eerlijk? Ik ben …

      Ik zou dan van mezelf zeggen dat ik een grote mond heb. En jij?

    • Dag Kitty, wel een lastige deze keer. Moest er echt even over nadenken.

      Ik ondersteun managers bij het vlot trekken van moeizaam verlopende projecten.

      Hierbij (en bij mezelf) komen meerdere woorden verzinnen:
      – eerlijk
      – effectief
      – creatief
      maar ook:
      – structuur
      – helderheid
      – tactisch
      – haalbaarheid

      Of misschien:
      – vooruit/beweging

      Ik weet dat kiezen nodig is, maar deze keer is het ook wel lastig. Ik kies uiteindelijk dus voor ‘beweging’.

      Waar baseer jij in jouw geval je keuze op Kitty? jij hebt vast ook meerdere woorden voor jouw blog/bedrijf. Waarom kies jij voor jouw woord?

      Remco

    • En iedereen wordt weer goed aan het denken gezet! Dank Kitty, hele fijne blog met heldere, eerlijke en herkenbare voorbeelden. Mag je ook zelf een woord maken? In mijn geval: ontwerpenier.

      • Nee. Jij ontwerp toch tuinen, he? Dit woord gaat om de kern, om een gevoel dat je bij iemand hebt. Jij verzint iets commercieels. Dat is wat anders. Dat is niet wat jou of jouw werk omschrijft..

        • Daar was ik al bang voor…. zucht. Het was een vergeefse poging om te ontwijken wat al eerder een keer langs kwam. Mijn woord is kracht – en dat is best eng.

          • Misschien kun je het iets anders formuleren. Tikje meer een invalshoek meegeven. Kracht als in: Eigenwijs? Doorpakker? Kartrekker? Vooroploper? Of lichamelijk? Kan vanalles zijn, maar van jezelf zeggen dat je krachtig bent is opscheppen. Dus je moet het een richting geven.

            • Ik ben jaloers op je analytische vermogen. Dank voor het fileren. Het broeden onder de kerstboom zal dan gaan over één van jouw opties of ermee leren leven dat ik een opschepper moet worden.

    • Wat een interessant gezichtspunt! En ook een mooie methode om te blijven inzoomen en uitzoomen! Ik weet ook wat mijn woord is: Resultaat. Eens kijken wat ik hier nu verder mee kan …

        • Nu vraag je me om dat ene woord weer te specificeren in zinnen:
          – Ik behaal graag goede resultaten
          – Ik heb oog voor de realiseerbaarheid van het resultaat
          – Resultaat is het enige dat telt: iets heeft pas betekenis als het omgezet kan worden in een resultaat
          – Ik hou niet van half werk (= het uitblijven van resultaat)
          – Alles is een resultaat; Resultaat is alles

          • Dus als we jouw partner vragen: hoe ziet Harry zichzelf nou eigenlijk, diep in zijn hart, dan zegt die: ‘Hij ziet resultaat’? (Zie ook mijn opmerkingen bij de comments iets onder jou).

            • Nee dat is niet het antwoord dat ze zou geven. Ik heb het net ff gecheckt: onzeker (omdat ik andere mensen die iets goed doen altijd bewonder).
              Ik had mijn woord overigens geformuleerd vanuit de gedachte wat ik belangrijk vindt; niet zo zeer vanuit de vraag hoe ik mezelf zie

              • Ooooo, wat een eerlijk antwoord! Kijk, zo neem je me in één keer voor je in. Anyway, de kunst is om de term te vinden die je het meeste recht doet. En waar je ook mee voor de dag kunt komen.

                Resultaat is een te commercieel woord. Dat geloven we niet. Het is ook te vaag. Onzeker is uiteraard ook niet geschikt. Zegt ook niks over jou, echt. Je wil een woord dat zowel iets van jou weergeeft dat echt is, als interessant om op te focussen en nuttig voor mensen die je nog niet kennen. Ik zag je website in aanbouw. Die maakt ook nog geen keuzes.

                • Tjonge, het is toch lastiger dan ik in eerste instantie dacht dan.
                  Is het dan eigenlijk wel mogelijk om een 1-woord samenvatting te maken? Of moet ik het niet als samenvatting zien? Is het dan meer een keuze die je maakt omdat je je daar op wil richten?

                  • Dat laatste.
                    Je moet altijd kiezen.
                    Ik heb echt een grote mond.. naast een heleboel andere dingen. Mensen kunnen daar van schrikken. Dus ik heb er maar mijn motto van gemaakt. Als ze daar niet tegen kunnen, haken ze toch af. Het is een zwakte waarvan ik een kracht maak – in mijn geval. Maar je kunt hele andere overwegingen hebben.

                    • Ja, ja, na een paar maanden ben ik weer hier!

                      “Stel je voor dat je met een nieuwe liefde in een restaurant zit. Diegene kijkt je innig aan en fluistert: zeg eens eerlijk… Hoe ben jij nou echt? Dan begin jij te lachen en dan zeg je: Eerlijk? Ik ben …”

                      Simpel!

                      Ik hou er namelijk van om moeilijke dingen simpel te maken
                      Ik geloof ook dat als je iets niet simpel maakt, je het dan niet kan overdragen op een ander
                      Ik geloof ook dat als je een opdracht niet simpel maakt, dat de kans dat de ander deze dan goed uitvoert, klein is
                      Verder ben ik met weinig tevreden en redelijk easygoing; dus simpel

    • Ja, je smokkelt, maar ik vind ze wel goed!
      Knapperend haardvuur? Haha. Beter dan doorrookt, hè ;-)

    • Dat je lekker schrijft wist ik allang. Maar wat heb je een mooie voorleesstem, Kitty. Heel warm en knapperend haardvuurachtig.

      Mijn woord is binnenkant.
      Mijn woord is open.
      Mijn woord is bloot.
      Mijn woord is speels.
      Of is dat smokkelen.

    • Ik weet het niet hoor… maar één woord? Dat is wel erg één-dimensioneel…

      Ik gebruik “eigenwijs” (irreverent), maar ik ben echt niet altijd en alleen maar eigenwijs.

    • Nee, ik weet mijn woord nooit. Of in ieder geval minder vaak dan ik zou willen. Dat is een dingetje, lees ik net. Ik ben het er ook wel mee eens, geloof ik. Dat ik mijn woord (bijna) nooit weet zie ik als mijn gebrek, al vind ik soms ook dat er te weinig woorden bestaan. Slap, ergens.

      (Oscar,ikraadjeaanwattussendewitregelsdoortelezen.Hetisdemoeitewaard.Vindik.)

    • Het kan altijd korter: een woord.
      Het kan altijd simpeler: een apparaat

      geen bijwoorden, geen bijzinnen
      geen kabels, geen stopcontacten

      een woord
      een Iphone

    • Goede manier om te laten geloven dat je toch wat te vertellen hebt, al heb je geen idee wat. Witregels!

      • Hee, hatemail! Daar doen we hier niet aan, hoor, tenzij je je eerst netjes hebt voorgesteld. Grijp je kans, ik wil geen commentsectie zoals onder de Jaap enzo.

      • .?? Hoezo? Ik vind het een interessant onderwerp. Vooral omdat het je tot beperken dwingt. De neiging tot uitweiden (die ik in ieder geval wel eens heb) kun je hiermee voorkomen.
        Ook leuk om te proberen een mens tot 1 woord te reduceren!

    • Klopt idd! Meestal is mijn conclusie 1 woord en kan ik naar mijn gevoel er een half boek over schrijven.Maar die stekker eruit halen? Mijn tip: als je denkt het is weg.. check het op dat moment en doe het meteen over en kom er niet thuis pas achter..Het zal je verbazen dat mensen begrip zullen hebben en meteen overdoen OF nog een afspraak maken..Bedankt voor je ebook!

      • Ja.. ook dat is impulsiviteit. Je hebt helemaal gelijk, en het had misschien meteen over gekund als ik het gecheckt had. Hoewel de geïnterviewde natuurlijk moe was na ruim een uur goed nadenken. En terug moest naar het congres. Maar ik hoopte dat ik alleen maar zo’n digitale reprimande zou krijgen: HET APPARAAT IS NIET GOED AFGESLOTEN ofzo.

        En die beslissingen gaan in een split second. Ik zou er meer tijd voor moeten nemen, maar dat is het hem nou juist. Mijn hoofd heeft altijd haast, vooral onder druk. Niet als ik alles onder controle heb.

        We doen het over. Les geleerd.

        • Wat ik trouwens mooi vind aan deze blog is de heldere opzet. Erg mooi gedaan!
          Deze stekker-uit-het-stopcontact-les is de beste die je kan overkomen ;)

        • Vraag me toch af…die data kan toch niet helemaal verdwenen zijn? Is er geen ICT-expert/data-expert die jouw verloren verhaal nog kan redden?

          • Nee, ik heb imiddels begrepen dat ik er altijd ook batterijen in moet doen. Dan is het niet ‘weg.’ Maar ik doe het gewoon over. Ik heb inmiddels ook videoles gehad en ik denk dat ik ook mooier beeld kan maken nu. We blijven leren… zo lang we kunnen ;-)

        • Onlangs kreeg ik het volgende aangereikt: ga je hele dag na achterstevoren, (zonder oordeel) als je gaat slapen. Brengt mijn hoofd een heel stuk rust, en levert voor mij heel diepe slaap op. Misschien is het iets voor je. Fijne kerst etc

            • Voor mij is dat Netflix of film. Ik kom nooit erg ver met kijken naar een scherm waarbij ik moet staren en verhaal volgen. Bij boek lezen en op laptop werken heb ik dat niet.

                • Niet als je bedrijfseconomie en stadsgeografie hebt gestudeerd dan is Netflix om te ontspannen en dan val je in slaap. Maar ja een boek en youtube inspiratiefilmpjes daar val ik niet van inslaap.

    • Hahaha “daar moet ie tegen kunnen.” Hele fijne feestdagen en ik kan niet wachten tot 3 januari

    Leert goede schrijvers de laatste 20%
    google-site-verification: google3d8706b2d2bb5ca6.html